Het verschil tussen talenten, kwaliteiten en competenties

Tijdens mijn trainingen en op mijn site www.buro-ooit.nl heb ik het regelmatig over persoonlijke kwaliteiten, talenten, talentontwikkeling, vaardigheden en competenties. Maar wat zijn nu precies kwaliteiten, talenten en competenties? Wat is talentontwikkeling? En wat is het verschil tussen al deze begrippen? In dit artikel ga ik hier dieper op in.

Iedereen is talentvol en iedereen is uniek! Ieder mens heeft verschillende kwaliteiten en talenten. Authenticiteit is eigenlijk niets anders dan hier gehoor aan geven, zodat jij de beste versie van jezelf kunt zijn. Maar, om de beste versie van je zelf te vinden en je kwaliteiten en talenten verder te ontwikkelen, moet je wel eerst weten wat hiermee wordt bedoeld.

 

Kwaliteiten

Kwaliteiten zijn eigenschappen die iets zeggen over wie je bent, bijvoorbeeld ‘bescheiden’, ‘doorzetter’, ‘geduldig’, ‘speels’ of ‘dominant’. Het zijn persoonskenmerken, die in aanleg aanwezig zijn en je al vanaf je geboorte hebt. Ze staan los van wat je hebt aangeleerd. Het is een gereedschap-set, die je tot je beschikking hebt en kunt gebruiken. In de loop der jaren kan je het gereedschap, dat in je toolbox zit, verbeteren door dit bewust te ontwikkelen. Echter ze kunnen ook minder worden, wanneer je ze niet kunt of durft in te zetten.

Wanneer je een ander moet omschrijven, zal je merken dat je hiervoor vaak kwaliteiten van een persoon opnoemt. Kwaliteiten zijn die eigenschappen die de persoon in kwestie het meest typeren. Bijvoorbeeld: mijn collega is erg behulpzaam, zorgvuldig en stelt zich altijd flexibel op.

 

Talenten

Het woord ‘talent’ heeft meerdere betekenissen. Vaak wordt er een persoon mee bedoeld (bijvoorbeeld een speler in de sportwereld), maar in dit artikel bedoel ik het vermogen om iets heel goed te kunnen; een natuurlijke bekwaamheid of begaafdheid. Talenten zijn aangeboren en meestal zijn ze voor jou heel normaal. Een ander kan hier echter met jaloezie naar kijken, omdat hij of zij dit heel graag zou willen kunnen.

Iedereen heeft één of meerdere talenten. De één heeft een talent voor zingen of vioolspelen, een ander heeft een talent voor sport of voor het spreken voor grote groepen mensen. Veel mensen zijn zich niet bewust van het feit dat zij een talent hebben en zien het als iets heel vanzelfsprekends: “Dat is toch heel normaal dat ik dat doe, dat kan toch iedereen!” Vaak (h)erken je jouw eigen talenten dus niet terwijl ze jou wel uniek maken.

Of jouw talenten zich manifesteren heeft vooral te maken met je drijfveren; datgene wat jou van binnen uit beweegt. De behoefte om iets wel of juist niet te doen, maakt dat je met bepaalde dingen gaat experimenteren of ze links laat liggen. De drijfveren ‘angst’ en ‘nieuwsgierigheid’ zijn hier goede voorbeelden van. Daarnaast zijn de kansen die je worden geboden van grote invloed op het wel of niet ontdekken van je talent. Is jouw familie heel muzikaal, dan zal je er eerder achter komen, dat je een talent hebt voor het bespelen van de klarinet dan wanneer jouw familie zich meestal op en naast het sportveld begeeft.

 

Samenhang talenten en kwaliteiten
In de regel is het zo dat talenten en kwaliteiten wel met elkaar samenhangen. Ben je getalenteerd op een bepaald gebied dan beschik je vaak ook over bepaalde kwaliteiten. Spreek jij bijvoorbeeld met gemak volle zalen toe en weet je hen te inspireren, dan is de kans groot dat je o.a. over de kwaliteiten; ‘enthousiast’, ‘energiek’ en ‘welbespraakt’ beschikt.

 

Competenties

Competenties zijn een combinatie van kennis en vaardigheden.
In de beroepsopleiding doe je kennis op en ontwikkel je vaardigheden om jouw toekomstige beroep goed te kunnen uitoefenen. Organisaties maken competentieprofielen om de verwachtingen, die bij de functie of rol horen, helder te krijgen. Ze geven hiermee aan welke kennis en vaardigheden je moet bezitten om een geschikte kandidaat te zijn.
Competenties worden ook wel skills genoemd en worden opgedeeld in twee categorieën; ‘hard skills’ en ‘soft skills’

 

Hard skills
Hard skills worden ook wel functionele of technische skills genoemd. Ze zijn vaak gerelateerd aan functies, processen en rollen binnen een organisaties en zijn nodig om een specifieke job of taak tot een goed einde te brengen. Voorbeelden van hard skills: programmeren, werken met Excel, autorijden, frezen, gelnagels zetten of verkopen.

 

Soft skills
Soft skills is een verzamelnaam voor sociale vaardigheden, communicatieve vaardigheden, taalvaardigheid en persoonlijke gewoonten, zoals op tijd komen, luisteren, samenvatten, samenwerken en communiceren.
Samenhang competenties en kwaliteiten
Natuurlijk is er een duidelijke samenhang tussen iemands kwaliteiten en het gemak waarmee iemand bepaalde vaardigheden aanleert. Zo zal bijvoorbeeld de kwaliteit ‘tact’ het makkelijker maken om de vaardigheid van ‘onderhandelen’ aan te leren. En zal het, wanneer je de vaardigheid “programmeren” goed wilt beheersen, fijn zijn als je beschikt over de kwaliteiten ‘analytisch vermogen’, ‘accuraat, nauwkeurig en precies’ en ‘kwaliteitsgericht’.

 

‘Kwaliteiten hebben’ is dus niet hetzelfde als ‘vaardigheden hebben’. Kwaliteiten zijn in aanleg aanwezig en kunnen worden gebruikt en ontwikkeld. Vaardigheden (vaak specifieke handelingen of activiteiten) kunnen worden aangeleerd en getoetst. Er wordt dan gemeten of je competent bent in het uitvoeren van de vaardigheid of het toepassen van de kennis. Wanneer je competent ben voor een bepaalde functie is dit meestal omdat de hard skills en soft skills, die nodig zijn voor deze rol, beiden aanwezig zijn en elkaar aanvullen.

 

Talentontwikkeling

Wanneer ik het heb over het ontwikkelen van talent, dan heb ik het dus eigenlijk over het ontwikkelen van kwaliteiten en competenties, om zo jouw talenten volledig tot bloei te laten komen.
Wil jij aan de slag met het ontdekken van jouw talent en het ontwikkelen van jouw kwaliteiten en competenties om zo jouw talent en dus de beste versie van jezelf in te zetten?

 

Doe dan mee met de GRATIS webinar – ik ben talentvol. Dan gaan we samen aan de slag!

 

Liever de mogelijkheden bespreken voor jou en jouw team? Neem dan gerust contact op voor een vrijblijvende kennismaking.

 

Imke Bertrams
Trainer en teamcoach – Buro Ooit
www.buro-ooit.nl